Menü
Her yıl araç sürücülerinin aklını kurcalayan “Hususi araçlarda kış lastiği zorunluluğu var mı?”, “Kış lastiği zorunluluğu ne zaman başlıyor?”, “Kar lastiği cezası ne kadar? ” Gibi soruların cevabını içerikte bulabilir, kar lastikleri ile ilgili tüm bilmeniz gerekenleri öğrenebilirsiniz.
Kış lastikleri düşük sıcaklıktaki kuru, kaygan ve buzlu zeminde aracın kaza ihtimalini en aza indirmek için yüksek yol tutuş becerisi ile tasarlanır. Kış lastiğinin en büyük görevi aracın yolda sorunsuz ve güvenli bir şekilde seyredebilmesini sağlamaktır. Yol tutuşu, hız, yakıt tüketimi ve viraj kabiliyeti gibi konularda araç verimliliğini üst düzeyde tutmak için mevsim koşullarına uyum sağlar.
Kış lastiği zorunluluğu, şehirler arası yolcu ve yük taşıyan araçların ve trafiğin güvenliğini sağlamak için belli tarihler arasında yasalar ile mecburi tutulan bir uygulamadır. 1 Nisan 2017 tarih ve 30025 sayılı Resmî Gazete’de[1] yayımlandığından beri şehir içi ve şehirler arası yolcu ve yük taşımacılığı yapan araçlar için geçerlidir. Karayolları Trafik Kanunu 65/A Maddesi (Kış lastiği zorunluluğu) gereğince uygulamaya uygun davranmayan araçlara cezai işlem yapılır. Bu nedenle ticari yük ve yolcu taşımacılığı yapan bir aracınız varsa kış lastiği ne zaman takılır öğrenmeniz gerekir.
Kış lastiği uygulaması 2024 yılında da her sene olduğu gibi 1 Aralık[2] tarihinde başlar. Dört ay süren kış lastiği kullanma dönemi ise 1 Nisan 2025 tarihinde son bulur. Farklı bir durum ortaya çıkmadığı sürece bu tarihler yasalar ile belirlendiğinden dolayı her yıl aynı dönemi kapsar. Kış lastiği ne zaman kullanılmalı sorusu ise havaların soğumaya başladığı zaman olarak cevaplanır. Yani kış erken geldiyse 1 Aralık tarihini beklemeden kendi güvenliğiniz için lastik değişimi yapabilirsiniz.
Kış lastiği uygulaması kamyon, tır, tanker, minibüs, taksi, kamyonet ve diğer ticari – yük – yolcu taşıyan araçlar için zorunludur. Hususi araçlar için kış lastik uygulaması zorunlu olmasa da valilik kararı ile şehrin mevsim şartlarına göre zorunlu hale getirilebilir. “Hususi araçlarda kış lastiği zorunlu mu?” 2024 yılında da sıkça sorulan bir sorudur. Eğer olağanüstü bir karar alınmadıysa muhtemelen 2024 yılında da hususi aracınıza zorunlu olarak kış lastiği takmaya gerek yoktur.
“Kış lastiği zorunlu mu?” sorusu kadar “Neden kullanılmalı?” sorusu da önemsenmelidir. Kış lastiği kullanımı zorunlu tutulan araçlardan birine sahipseniz ve uygun davranmazsanız ceza alabilirsiniz fakat kış lastiğinin asıl amacı güvenliği sağlamaktır, cezadan kaçınmak değildir. Bu nedenle hususi ve ticari araçlarda can ve mal güvenliğini korumak, kazaya sebep olarak başkasına zarar vermemek için kullanımı önemsenmelidir. Kış lastiği fiyatları ve zorunluluğundan çok faydası ve emniyeti sağlaması ile gündeminizde olmalıdır.
Kış lastiği mevsim şartlarına uygun olarak kar, buz ve yağış göz önüne alınarak tasarlanan bir ürün olduğu için kış sezonu haricinde kullanılmaz. Havaların ısınması ile asfalt da ısındığından lastiklerin yol tutuş başarısının yüksek olması için döneme uygun tasarlanmış olması gerekir. Yaz aylarında 4 mevsim lastik kullanılması gerekir.
Yaz aylarında soğuk havaya uygun üretilen kış lastikleri daha hızlı ısınarak aracın fren mesafesini uzatır. Bu nedenle kaza yapma ihtimaliniz artar. Kış lastiklerinin derin ve yüksek tasarlanan dişleri, yumuşak yanakları ve yüksek yuvarlanma direnci yol tutuş becerisini düşürerek virajlarda aracın daha fazla yana yatmasına hatta yoldan çıkmasına neden olabilir. Yaz lastiklerinin sıcak havada kış lastiklerine göre hız ve yol tutuş becerisi yüksek, gürültü seviyesi düşüktür.
2024 yılının 1 Aralık tarihi ile 2025 yılının 1 Nisan tarihleri arasında zorunlu tutulan araçlarda kullanılmayan kış lastiği cezası 4069 TL[3] olarak belirlenmiştir. Zorunlu kış lastiği uygulaması tarihleri valilikler tarafından daha erken başlatılabileceği için bağlı bulunduğunuz şehrin internet sitesini ve ilanlarını takip ederek cezalar başlamadan lastik değişimi yapabilirsiniz.
Kış lastikleri soğuk mevsim şartları için tasarlandığından sadece kar ve buzda işe yaradığı akla gelse de gerçek farklıdır. Lastikler 7 derece sıcaklık altında yağışlı (kar, buz, dolu) ve kuru havada güvenli bir şekilde trafikte ilerlemeyi sağlar. “Kış lastiği ne zaman takılmalı?” sorusunun cevabı da bu nedenle yasak başlamadıysa bile havanın 7 derecenin altına düşmesi olarak verilebilir.
Kış lastikleri eğer yaz aylarında kullanılıyorsa yuvarlanma direnci nedeniyle yakıt tüketimini artırır. Fakat kış mevsiminde kullanıldığı zaman aracın motorunun zorlanmasını azalttığı için diğer lastiklerden daha az yakıt tüketir.
Önden çekişli araçların sadece öndeki aksamına iki kış lastiği takmak düz yolda değilse bile virajlarda kaza ile sonuçlanan durumlara neden olabilir. Viraj dönerken buzlu ve karlı havada aracın ön kısmı yolu tutarak sorunsuz dönüş yapabilir. Fakat arka teker kayması nedeniyle yoldan çıkma, başka araca çarpma ve uçuruma düşme gibi kazalar yaşanabilir. Aynı durum sadece arkaya takıldığı zaman da ön tekerlekler için geçerli olur.
Önden ve arkadan çekişli araçlarda nasıl ki iki tekere lastik takmak yeterli olmuyorsa 4X4 araçlarda da kış lastiksiz kullanım sorun yaratır. 4x4 araçlar dahil tüm araçlarda yetersiz ve aşırı dümenlemeden, düşük yol tutuş becerisinden kaçınmak için 4 tekere kış lastiği takılmalıdır. Bu, dengesizliğin önüne geçerek aracın aksamını da korur.
Araca takıldıktan sonra kış lastiklerinin kullanım ömrü en fazla beş (5) yıl olarak değerlendirmeye alınır. Fakat Antalya ve Mersin gibi kış şartlarının hafif geçtiği yerlerde 3 mm diş derinliğine henüz düşmedi ise süre uzayabilir. Diğer taraftan yoğun kış geçiren İç ve Doğu Anadolu bölgelerinden lastiğin ömrü 1-3 yıla kadar düşebilir. Patlama, yarık ve çivi batması gibi farklı sebeplerle hasar gören lastikler için durum değişir.
Kış lastiği takma sezonu bittikten sonra lastiklerini güneş ışığı almayan, serin, kuru ve güvenli bir yerde saklayabilirsiniz. Kar lastiği zorunluluğu ardından ürünleri saklamadan önce kir ve partikülleri su ve temizleyiciler ile arındırabilir, tamamen kuruduktan sonra poşet içine yerleştirebilirsiniz. Saklama koşullarını iyileştirmek adına kalın, opak (ışık geçirmeyen) bir plastik torba içinde hava almayacak şekilde muhafaza edebilirsiniz.
Kullandığınız aracın üreticisinin tavsiye ettiği lastik boyutlarını kullanmak, kar logolu ve üretim tarihi yazan ürünleri tercih etmek, fren mesafesi ve çekiş gücünün yüksek olması ve yaşanılan şehrin iklim koşullarını karşılayacak tasarım özelliklerini barındırması seçim sırasında ilk dikkat edilmesi gereken hususlardandır. Kar lastiği fiyatları ve özellikleri farklı markalardan incelenerek en doğru seçim yapılabilir.
Halk arasında yaygın kullanım adı “kar lastiği” olarak bilinen kış lastikleri bazen farklı ürünler olarak görülebilir. Oysaki kış ve kar lastiği aynı üründür. Yaygın adı kar lastiği olmasına rağmen kış aylarında soğuk havada kullanım için derin dişli olarak üretilir ve sadece kar yağarken kullanılmaz.
Kışın kış lastiklerinizle beraber gerçekleştireceğiniz güvenli sürüşünüzde yolda uğrayacağınız en yakın Otogaz istasyonlarının yerini Android ve iOS ile uyumlu iPApp’tan kontrol etmeyi unutmayın!